هر چیزی که باید در مورد اسکلروزیس کودکان بدانید!

اسکلروزیس یا MS به عنوان یک بیماری خود ایمنی معروف است که بر اثر حمله نادرست سیستم ایمنی بدن به نخاعی موسوم به مغز و نخاع مرکزی، ایجاد می‌شود. این بیماری منجر به آسیب رساندن به ماده میلین، که یک لایه عازل حول اعصاب مغز و نخاع است و اطلاعات عصبی را با سرعت مناسب منتقل می‌کند. به عبارت دیگر، در MS، سیستم ایمنی به طور غلط به میلین حمله کرده و ایجاد التهاب و تخریب آن را آغاز می‌کند.

از آنجا که ماده میلین نقش مهمی در انتقال سیگنال‌های عصبی دارد، هرگونه آسیب به آن باعث می‌شود که عملکرد عصبی اختلال پیدا کند. این اختلالات می‌توانند شامل علائم متنوعی از جمله عدم توازن، ضعف عضلات، مشکلات حرکتی، اختلال در حس‌ها و مشکلات کارکرد کنترل ادرار و مدفوع باشند.

در کودکان نیز ممکن است MS اتفاق بیافتد، اما این بیماری در این گروه سنی کمتر شایع است و علائم و نشانه‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد. به عنوان مثال، کودکان ممکن است از اختلالات حرکتی مانند مشکلات در راه رفتن یا تعادل کمتر طبیعی رنج ببرند. در تشخیص و مدیریت MS در کودکان، تجربه پزشکان و متخصصان اطفال بسیار مهم است و از ترکیب معایب سیستم ایمنی بدن با نیازهای جسمانی و رشد کودکان باید در نظر گرفته شود.

علت اسکلروزیس کودکان

علت دقیق مولتیپل اسکلروزیس (MS) هنوز به طور کامل مشخص نشده است و یک ترکیب از عوامل ژنتیکی و محیطی به عنوان عوامل ممکن برای ایجاد این بیماری در نظر گرفته می‌شود. در مورد MS در کودکان، همچنین، علت دقیق تا کنون توسط پژوهش‌ها به شکل کامل مشخص نشده است. اما مطالبه شده است که می‌تواند تاثیرات مشابهی با MS در بزرگترها داشته باشد.

تاکنون، تئوری‌هایی مبنی بر اثرات مواد مخرب، التهابی و نقص در سیستم ایمنی بر روی نخاع مغزی و عصبی بر روی بروز MS در کودکان مطرح شده‌اند. این تئوری‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

1. عوامل ژنتیکی: انتقال ژنتیکی می‌تواند یک نقش در بروز MS در کودکان داشته باشد. اگر در خانواده تاریخچه اسکلروزیس وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به MS افزایش می‌یابد.
2. عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی مانند عفونت‌ها، تغییرات آب‌وهوایی، کمبود ویتامین D و مواد شیمیایی ممکن است بر تعادل سیستم ایمنی اثرگذار باشند و منجر به ایجاد التهاب‌های ناشی از MS شوند.
3. عوامل التهابی: استفاده از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با التهاب‌ها و عفونت‌ها ممکن است به وسیله‌ی ایجاد نقص در عملکرد ایمنی و به عبارت دیگر ایجاد عوارض ناشی از سیستم ایمنی منجر به تخریب ماده میلین شود.
4. عوامل مواد مخرب: برخی مواد مخرب در بدن می‌توانند موجب آسیب به میلین شوند و در نتیجه ایجاد علائم MS در کودکان را ایجاد کنند.
5. تأثیرات دستگاه ایمنی بدن: نقص در عملکرد سیستم ایمنی بدن، به ویژه اگر به طور ناصحیح عوامل التهابی را تشخیص دهد، ممکن است به آسیب‌های نخاع مغزی و ایجاد علائم MS در کودکان منجر شود.

برای کسب اطلاعات در مورد صرع کودکان و راه های درمان آن کلیک کنید

علائم اسکلروزیس کودکان

مولتیپل اسکلروزیس (MS) در کودکان معمولاً به شکل نادرتری نسبت به بزرگترها رخ می‌دهد، اما ممکن است به علائم و نشانه‌های خاصی منجر شود. چرا که نظر به تفاوت‌های زیست‌شناختی و توسعه‌ای بین کودکان و بزرگترها، علائم MS در کودکان نیز متفاوت خواهد بود. در ادامه، تعدادی از علائم متداول MS در کودکان آورده شده است:

1. اختلال در حرکت و تعادل: کودکان ممکن است مشکلاتی در حرکت و تعادل داشته باشند. این مشکلات می‌توانند شامل راه رفتن نامنظم یا نادرست، تعادل کمتر طبیعی، و یا ضعف عضلات باشند.
2. ضعف عضلات: کودکان با MS ممکن است از ضعف عضلات در اندام‌های مختلف رنج ببرند. این موضوع می‌تواند به علائمی مانند دست‌ها و پاهای لرزان یا ناتوانی در انجام فعالیت‌های مختلف منجر شود.
3. اختلالات حسی: تغییرات در حس‌ها می‌تواند یکی دیگر از نشانه‌های MS در کودکان باشد. مثلاً، کودکان ممکن است به اختلال در حس تماس، درد یا حس گرما و سرداحساسی بپیوندند.
4. اختلالات بینایی: مشکلات بینایی نیز در کودکان با MS ظاهر می‌شوند. این اختلالات ممکن است شامل دابل‌بینی (دوبینی دید)، کاهش دید شبانه، یا مشکلات دیگر در دید باشد.
5. اختلالات کنترل ادرار و مدفوع: کودکان ممکن است مشکلاتی در کنترل ادرار و مدفوع داشته باشند، که می‌تواند به علت تخریب نخاعی ناشی از MS باشد.
6. اختلالات شناختی: در بعضی موارد، کودکان ممکن است اختلالاتی در حافظه، تمرکز و توجه داشته باشند.
7. علائم عصبی: علائمی مانند تورم و احتقان عصب‌ها نیز ممکن است در کودکان با MS رخ دهد که منجر به علائمی مانند درد، تورم و حساسیت در مناطق مختلف بدن می‌شود.

تشخیص اسکلروزیس کودکان

تشخیص مولتیپل اسکلروزیس (MS) در کودکان چالش‌برانگیز است و نیاز به ترکیبی از تاریخچه پزشکی دقیق، امتحانات جسمی، امتحانات تصویری و آزمایش‌های مختلف دارد. تشخیص اسکلروزیس در کودکان به دلیل تفاوت‌های زیست‌شناختی و علائم مختلفی که ممکن است داشته باشند، به مشاوره تخصصی و تجزیه و تحلیل دقیق نیاز دارد. در زیر به برخی از مراحل تشخیص MS در کودکان اشاره می‌شود:

1. تاریخچه پزشکی و مصاحبه با بیمار: پزشک ابتدا با والدین یا نگهدارندگان کودک گفتگو خواهد کرد تا در مورد علائم، نشانه‌ها، فاکتورهای تازه‌تر و تاریخچه پزشکی کامل کودک اطلاعات جامعی را به دست آورد.
2. بررسی جسمی: پزشک به دقت جسم کودک را معاینه می‌کند تا هر گونه علائم جسمی و عصبی مشخص شود.
3. آزمایش‌های خون: آزمایش‌های خون ممکن است برای اطمینان از اینکه علائم دیگری مثل عفونت‌ها یا بیماری‌های دیگر نیز در حالت تشخیص دیفرانسیل ممکن است مشابه MS باشند.
4. امتحانات تصویری: برای تشخیص MS در کودکان، امتحانات تصویری مانند رزونانس مغناطیسی (MRI) و اسکن تخته نارنجی مغز و نخاع انجام می‌شود. این امتحانات تصویری به پزشک اطلاعات در مورد آسیب به میلین و اعصاب مغز و نخاع را می‌دهند.
5. آزمایش‌های اکتروفیزیولوژی: این آزمایش‌ها شامل آزمون‌های انتقال ایمپالس عصبی می‌شود که می‌تواند نشان دهنده تخریب ماده میلین در سیستم عصبی باشد.
6. تحلیل مایع نخاعی: این تست با برداشت یک نمونه کوچک از مایع نخاعی از نخاع مغز انجام می‌شود. تجزیه و تحلیل مایع نخاعی می‌تواند نشان دهنده وجود التهاب یا نشانگرهای دیگری از آسیب در سیستم ایمنی باشد.

برای کسب اطلاعات در مورد دیسپراکسی کودکان کلیک کنید

درمان اسکلروزیس کودکان

درمان مولتیپل اسکلروزیس (MS) در کودکان معمولاً شبیه به درمان در بزرگترها است، اما به دلیل تفاوت‌های بین کودکان و بزرگترها، نیاز به تنظیمات و مدیریت خاص دارد. درمان‌های MS در کودکان به کنترل علائم بیماری، کاهش تعداد تجدیدآمدها و بهبود کیفیت زندگی اهداف می‌پردازند. در زیر تعدادی از روش‌های درمان اسکلروزیس در کودکان آورده شده است:

1. داروهای تغییر سیر بیماری: این داروها به منظور کاهش تعداد تجدیدآمدها و کنترل التهاب‌های ناشی از بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کودکان، استفاده از DMTs با توجه به نیازهای خاص آنها و در مشاوره با پزشک تخصصی انجام می‌شود. برخی از DMTs شامل اینترفرون‌ها، کپاکسون، ترفلونوماید و دیگر داروهای مشابه است.
2. داروهای معالجه‌ای: این داروها به کنترل علائم و نشانه‌های خاص MS کمک می‌کنند. به عنوان مثال، داروهای ضد اسپاسم (برای کنترل اسپاسم عضلات)، داروهای ضد افسردگی (برای مدیریت افسردگی) و داروهای کنترل تشنج ممکن است در کودکان با MS استفاده شوند.
3. تراپی فیزیوتراپی و توانبخشی: تراپی‌های فیزیوتراپی و توانبخشی به کودکان کمک می‌کنند تا عوارض جسمانی و عصبی مرتبط با MS را مدیریت کنند و توانایی‌های حرکتی و عملکردی خود را بهبود بخشند.
4. پشتیبانی روانی و اجتماعی: افراد کودک با MS و خانواده‌هایشان ممکن است به حمایت روانی و اجتماعی نیاز داشته باشند. مشاوره روانشناختی و گروه‌های حمایتی می‌توانند به ایجاد سازوکارهای مدیریتی برای مواجهه با بیماری و تغییرات زندگی کمک کنند.
5. تغذیه مناسب: تغذیه سالم و مناسب نقش مهمی در مدیریت بیماری دارد. مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی مهم می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش التهاب‌ها کمک کند.

تغذیه کودکان اسکلروزیس

تغذیه مناسب برای کودکان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) می‌تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد سیستم ایمنی، کاهش التهاب‌ها و مدیریت علائم بیماری داشته باشد. در اینجا چند نکته راجع به تغذیه مناسب برای کودکان با MS آورده شده است:

1. مصرف مواد مغذی: تغذیه کودکان با MS باید شامل مواد مغذی مختلف از جمله ویتامین‌ها (مانند ویتامین D، ویتامین C و ویتامین E)، مواد معدنی (مانند روی، سلنیوم و مس) و آنتی‌اکسیدان‌ها باشد. این مواد مغذی به بهبود سیستم ایمنی کمک کرده و اثرات التهاب‌زا را کاهش می‌دهند.
2. مصرف چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های سالم مانند روغن‌های گیاهی می‌تواند به کاهش التهاب‌ها و بهبود عملکرد عصبی کمک کند. از مواد مخرب مانند چربی‌های اشباعی و ترانس‌چربی‌ها باید خودداری شود.
3. مصرف منابع پروتئینی: منابع سالم پروتئین مانند ماهی، مرغ، گوشت سفید، تخم مرغ و سویا می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. پروتئین‌ها به تقویت عضلات، حمایت از سیستم ایمنی و بهبود عملکرد عصبی کمک می‌کنند.
4. مصرف غلات کامل و فیبر: غلات کامل (مانند نان و محصولات غله کامل) و فیبر می‌توانند به بهبود گوارش، کنترل قند خون و حفظ وزن مناسب کمک کنند.
5. مصرف میوه‌ها و سبزیجات: مصرف مناسب میوه‌ها و سبزیجات به دلیل حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها، به مدیریت التهاب‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
6. مصرف آب: آب نقش مهمی در حفظ بهداشت عمومی و عملکرد عصبی دارد. مطمئن شوید که کودکان به میزان کافی آب مصرف می‌کنند.
7. رژیم غذایی متنوع و تعادل‌دهنده: به کمک پزشک یا متخصص تغذیه، یک رژیم غذایی متنوع و تعادل‌دهنده تنظیم کنید که نیازهای کودک با MS را برآورده کند.

بیماری های مرتبط با اسکلروزیس

بیماری‌های مرتبط با مولتیپل اسکلروزیس (MS) در کودکان به عنوان عبارتی از مشکلات عصبی و ایمنی دیده می‌شوند که ممکن است با MS در کودکان تداخل داشته باشند یا به همراه آن رخ دهند. در زیر به برخی از بیماری‌های مرتبط با MS در کودکان اشاره می‌شود:

1. تومورهای مغزی: تومورهای مغزی می‌توانند علائمی شبیه به MS در کودکان ایجاد کنند. این تومورها می‌توانند به عنوان “میمیک‌های” (تقلید کننده‌ها) MS عمل کنند و علائم مشابهی مانند اختلالات دید، کمردرد، ضعف عضلات و تشنج‌ها را ایجاد کنند.
2. عفونت‌ها: برخی عفونت‌ها می‌توانند علائمی شبیه به MS در کودکان ایجاد کنند. به عنوان مثال، ویروس‌های عفونی مانند ویروس‌های تب مدیترانه‌ای، ویروس‌های هرپس و ویروس‌های تورتیکولیز می‌توانند به تولید التهاب‌های ناشی از علائم مشابه MS منجر شوند.
3. آلرژی‌های مغزی: در برخی موارد، آلرژی‌های مغزی می‌توانند به تولید علائم عصبی و التهاب‌های مشابه MS در کودکان منجر شوند.
4. بیماری‌های ایمنی مرتبط: بعضی از بیماری‌های ایمنی مانند التهاب عصب‌ها و اندام‌ها (Guillain-Barré syndrome) نیز می‌توانند با علائم عصبی و ایمنی مشابه MS همراه باشند.
5. نارسایی ویتامین D: کمبود ویتامین D ممکن است به عوارض عصبی و ایمنی مشابه MS در کودکان منجر شود.
6. بیماری‌های دمیلینیزانت: برخی از بیماری‌های دمیلینیزانت مانند اختلال دمیلینیزانت مرتبط با آنتی‌مغناطیسه (ADEM) نیز ممکن است با علائمی شبیه به MS در کودکان ظاهر شوند.