تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) یک بیماری قلبی مادرزادی مهم است که در نوزادان و کودکان رخ میدهد. این بیماری به نام “تترالوژی” به دلیل وجود چهار نقص قلبی عروقی همزمان شناخته میشود.
بیماری های تترالوژی فالوت
بیماری تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) یک بیماری قلبی مادرزادی پیچیده است که چهار نقص اصلی در ساختار قلب و عروق آن را شامل میشود. این چهار نقص عبارتند از:
- تنگی ورید پولمونری:
- در این نقص، ورید پولمونری یا شاخه ای از آرتری که خون از قلب به ریهها جاری میشود، تنگ شده یا مسدود میشود.
- این تنگی باعث میشود که خون به میزان کافی به ریهها نرسد و نقص تبدیل خون ڶژ به خون اکسیژندار را تشدید میکند.
- شکاف بین بطن چپ و راست قلب:
- در این نقص، یک شکاف یا چاله وجود دارد که بین دو بطن اصلی قلب (بطن چپ و بطن راست) قرار دارد.
- این شکاف باعث میشود که خون از بطن چپ به بطن راست قلب نیز جاری شود و اکسیژندار و نامناسب به بخشهای بدن توزیع شود.
- بطن راست پهن و به بطن چپ برخورده:
- در تترالوژی فالوت، آرتری (رگ بزرگ خونی که از قلب خارج میشود) به اندازه کافی به بطن چپ قلب نزدیک نیست و به جای اینکه فقط بر روی بطن راست قرار بگیرد، بر روی هر دو بطن قرار دارد.
- این وضعیت باعث ترکیب خون اکسیژندار و خون نامناسب در آرتری میشود.
- افزایش ضخامت بطن راست:
- برای پمپ کردن خون به ریهها تا به اکسیژن بگیرد، بطن راست قلب باید به طور مداوم خود را تقویت کند.
- این فرآیند باعث افزایش ضخامت بطن راست میشود.
علت تترالوژی فالوت
علت بروز تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) به عوامل ژنتیک و توسعه جنینی برمیگردد. این بیماری مادرزادی در دوران جنینی شکل میگیرد و عوامل مختلف میتوانند در ایجاد آن نقش داشته باشند. عواملی که به علت بروز تترالوژی فالوت مشتبه شدهاند شامل موارد زیر میشوند:
- عوامل ژنتیک: ژنتیک به عنوان یک عامل احتمالی در بروز تترالوژی فالوت در نظر گرفته میشود. اگر در خانواده شما تاریخچه از بیماریهای قلبی مادرزادی وجود داشته باشد، احتمال بیشتری برای انتقال این بیماری به نسل جدید وجود دارد.
- عوامل محیطی: تعدادی عامل محیطی نیز ممکن است در بروز تترالوژی فالوت تأثیر داشته باشند. مثلاً اصلاحناپذیر مادران و مواد شیمیایی خطرناکی که ممکن است در دوران بارداری مصرف شوند، ممکن است بر روی سلامت جنین و عروق قلبی آن تأثیر بگذارند.
- اختلالات توسعه جنینی: تترالوژی فالوت در دوران توسعه جنینی در رحم مادر شکل میگیرد. در دوران اولیه توسعه جنین، عروق و بخشهای قلبی به نادرستی شکل میگیرند و اگر این فرآیند توسعه به درستی انجام نشود، تترالوژی فالوت نتیجه میشود.
علائم تترالوژی فالوت
تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) ممکن است با علائم متنوعی همراه باشد که معمولاً از زمان تولد یا در ماههای اولیه زندگی نوزادان ظاهر میشوند. علائم این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سیانوز: این یکی از علائم بارز تترالوژی فالوت است. سیانوز به معنای نمایان شدن رنگ آبی در پوست و لبهای نوزاد به دلیل کاهش اشباع اکسیژن خون است. این اختلال اکسیژندریافت به افراد نمایان میشود و معمولاً در لبهای، لبهای زیری، چشمها و پاها دیده میشود.
- نفسنزندگی: نوزادان و کودکان با تترالوژی فالوت ممکن است دشواری در تنفس داشته باشند، به خصوص در زمان فعالیتهای فیزیکی.
- تجمع مایع در ریهها: از آنجایی که خون به میزان کافی به ریهها نمیرسد، ممکن است نوزاد دچار تجمع مایع در ریهها شود که منجر به سرفه و تنگی نفس میشود.
- چرخش شکم به طرف راست: این عارضه ناگهانی و بینهایت خطرناک میتواند در نوزادان با تترالوژی فالوت رخ دهد. در این وضعیت، نوزاد به طور ناگهانی نارسایی نفسی شدید دارد و رنگ پوست آبی تیرهای به خود میگیرد. این وضعیت باید به صورت فوری درمان شود.
- کاهش رشد و تکوین جسمانی: کودکان با تترالوژی فالوت ممکن است به دلیل کاهش تدریجی اشباع اکسیژن در خون، کاهش در رشد و تکوین جسمانی داشته باشند.
نحوه تشخیص تترالوژی فالوت
تشخیص تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) عمدتاً با استفاده از مجموعهای از تستها و فرآیندهای پزشکی صورت میگیرد. در ادامه توضیحاتی در مورد نحوه تشخیص این بیماری آمده است:
- بررسی علائم و نشانهها: در ابتدا، پزشک بر اساس علائم و نشانههای بیماری میتواند تخمینی در مورد وجود تترالوژی فالوت بزند. علائم این بیماری میتواند شامل سیانوز (نمایان شدن رنگ آبی در نوزادان)، نفسنزندگی، نفسگیری و بروز سیاقهای متعددی باشد.
- آزمایشات فیزیکی: پزشک از طریق بررسی جسمی و گوش دادن به ضربان قلب و تنفس بیمار، ممکن است نشانههای مربوط به تترالوژی فالوت را تشخیص دهد.
- اکوکاردیوگرافی: اکوکاردیوگرافی یک تصویربرداری مبتنی بر امواج فراصوتی است که اطلاعات دقیقی از ساختار و عملکرد قلب و عروق قلبی فراهم میکند. این تست میتواند نقصهای متعدد قلبی را تشخیص دهد و تترالوژی فالوت نیز از جمله آنهاست.
- آنژیوگرافی قلبی: این تست اغلب به عنوان تأییدی برای تشخیص نهایی تترالوژی فالوت مورد استفاده قرار میگیرد. در این فرآیند، یک ماده حاجبی به داخل عروق قلبی تزریق میشود تا ساختار دقیق عروق و شکل قلب مشخص شود. این فرآیند به طور دقیق نقصها را نشان میدهد.
- عکسبرداری از قلب: عکسهای قلبی ممکن است اطلاعاتی ارائه دهند که در تشخیص تترالوژی فالوت مفید باشند. این عکسها معمولاً نمایانگر افزایش اندازه بطن راست قلب و تغییرات در ساختار آرتری و ورید پولمونری هستند.
- تستهای اکسیژنسنجی: اندازهگیری اشباع اکسیژن خون در بیمار با تستهای اکسیژنسنجی اطلاعاتی ارائه میدهد که برای تشخیص نهایی و ارزیابی شدت تترالوژی فالوت مورد استفاده قرار میگیرد.
- تستهای دیگر: پزشک ممکن است سایر تستهای تشخیصی مثل الکتروکاردیوگرافی (ECG) و تستهای خونی انجام دهد تا اطلاعات بیشتری در مورد عملکرد قلبی و وضعیت عروق قلبی دریافت کند.
برای کسب اطلاعات در مورد اگزما در نوزادان و راه های پیشگیری از آن کلیک کنید
راه های درمان تترالوژی فالوت
تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) یک بیماری قلبی مادرزادی پیچیده است که نیازمند مداخله پزشکی تخصصی و جراحی قلبی است. درمان تترالوژی فالوت معمولاً شامل یک یا چند مرحله از مداخلات پزشکی و جراحی است. در ادامه، به راههای درمان تترالوژی فالوت اشاره میشود:
- جراحی ترمیمی:
- اکثر موارد تترالوژی فالوت نیاز به جراحی ترمیمی دارند. این جراحی به عنوان “جراحی تصحیحی” هم نامیده میشود و مهمترین قسمت آن توسعه رگ بزرگ (روشانی) برای افزایش جریان خون به ریهها است.
- در این جراحی، رگ بزرگ (دروازه بین بطن راست و آرتری) توسعه داده میشود تا خون به میزان کافی به ریهها برود و مشکل تنفس و سیانوز کاهش یابد.
- اگر شکاف بین بطن چپ و راست قلب (Ventricular Septal Defect) بزرگ باشد، همچنین توسط جراحی تصحیح میشود.
- متابولیسم پروتستانت:
- در برخی موارد، اگر جراحی تصحیحی به دلیل وضعیت عمومی بیمار یا وجود عوامل دیگر ناممکن باشد، ممکن است به جای آن از روشهای متابولیسم پروتستانت استفاده شود.
- این روشها شامل ایجاد یک تصویری کوچک در گونهای قلبی برای ایجاد جریان خون از بطن چپ به بطن راست و از آنجا به ریهها میشود.
- پیگیری مراقبتی:
- بیمارانی که جراحی ترمیمی را انجام دادهاند، نیاز به پیگیری دقیق پزشکی دارند. این پیگیری شامل مراقبت معمولی، تستهای تصویری، تستهای اکسیژنسنجی، و مشاوره پزشکی در خصوص سلامت قلبی و عروق قلبی است.
- جراحی ترمیمکننده:
- برخی از بیماران ممکن است بعد از سالها نیاز به جراحی ترمیمکننده داشته باشند تا اصلاحاتی در جراحی اولیه انجام دهند یا مشکلات جدیدی برای قلب آنها پیش آید.
عوارض عدم درمان تترالوژی فالوت
عدم درمان تترالوژی فالوت (Tetralogy of Fallot) میتواند به مشکلات و عوارض جدی در سلامت قلبی و عمومی فرد منجر شود. در زیر، عوارض عدم درمان تترالوژی فالوت را بررسی میکنیم:
- تشدید سیانوز: در افرادی که تترالوژی فالوت بدون درمان باقی میماند، سیانوز (نمایان شدن رنگ آبی در پوست و لبها) به شدت تشدید خواهد شد. این عارضه به دلیل کاهش اشباع اکسیژن خون و اختلال در جریان خون به ریهها افزایش مییابد.
- اختلال در رشد و تکوین جسمانی: کودکان با تترالوژی فالوت بدون درمان معمولاً به دلیل کاهش تدریجی اشباع اکسیژن در خون، ممکن است رشد و تکوین جسمانی نامناسبی داشته باشند.
- تشدید نفسنزندگی : نوزادان و کودکان با تترالوژی فالوت بدون درمان احتمالاً به شدت دشواری در تنفس و نفسنزندگی رنج خواهند برد، به خصوص در زمان فعالیتهای فیزیکی.
- تشدید اختلالات قلبی و عروقی: عدم درمان تترالوژی فالوت میتواند به تشدید نارسایی قلبی، افزایش فشار خون در آرتریها و عروق قلبی، ایجاد تنگیها و افزایش سایز بطن راست قلب منجر شود.
- تأخیر در رفتار روزمره و تعلیم و تربیت: بچهها با تترالوژی فالوت بدون درمان ممکن است به دلیل مشکلات قلبی و کاهش اشباع اکسیژن عملکرد روزمره و تعلیم و تربیت خود را به تأخیر بیندازند.
- عارضه چرخش شکم: افراد مبتلا به تترالوژی فالوت بدون درمان ممکن است به طور ناگهانی در معرض حملات سیانوزی بنام “عارضه چرخش شکم” قرار گیرند. این حملات شدید نفسنزندگی و سیانوز ناگهانی را ایجاد میکنند و انقلابی هستند.
از آنجایی که تترالوژی فالوت یک بیماری جدی است، درمان به موقع و اصولی اهمیت دارد. جراحی ترمیمی بهبود مشکلات بیمار و کاهش عوارض مختلفی که ممکن است در صورت عدم درمان به وجود آید را فراهم میآورد. اگر فردی علائم تترالوژی فالوت دارد یا از وجود این بیماری در خود یا کسانی که مراقبت میکند اطمینان پیدا کرد، حتماً به پزشک متخصص در قلب و عروق قلبی مراجعه کنید تا تشخیص دقیق ارائه شود و درمان مناسب اجرا شود.