تنه شریانی چیست؟ راه های درمان آن!

تنه شریانی (Truncus arteriosus) یک نقص قلبی جدی در نوزادان است که در آن، به جای دو شریان مهم که از قلب خارج می‌شوند (شریان پولمونری و شریان آورت)، تنها یک شریان اصلی (تنه شریانی) وجود دارد. این وضعیت به علت ترکیب نشدن درست شریان‌ها در دوران جنینی به وجود می‌آید و نوزاد به علت آن با یک جریان خون غیر طبیعی مواجه می‌شود.

علت تنه شریانی

تنه شریانی (Truncus arteriosus) یک نقص قلبی که در دوران تشکیل قلب جنینی رخ می‌دهد. علت اصلی تنه شریانی به عوامل ژنتیکی و توسعه قلبی در دوران جنینی برمی‌گردد. در این وضعیت، شریان‌های اصلی قلب، که در دوران جنینی باید به شکل جداگانه تشکیل شوند، به طور نادرست ترکیب می‌شوند و به یک شریان اصلی تنهایی (تنه شریانی) تبدیل می‌شوند. این ترکیب نادرست منجر به مشکلات جدی در جریان خون و عملکرد قلبی می‌شود.

علت دقیق تشکیل تنه شریانی هنوز کاملاً مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی و ژنتیکی-زیستی در نقص‌های توسعه قلبی در دوران جنینی نقش دارند. همچنین، عوامل محیطی نیز ممکن است در برخی موارد تأثیر داشته باشند. مثلاً مصرف مواد مخدر یا داروهای خاص توسط مادر در دوران بارداری ممکن است به بروز تنه شریانی در نوزادان مبتلا به این وضعیت مرتبط باشد.

علائم تنه شریانی

علائم تنه شریانی (Truncus arteriosus) ممکن است در نوزادان و کودکان متفاوت باشد و بسته به شدت نقص قلبی و عوامل دیگر متغیر باشد. اما عموماً، این علائم به علت اختلال در جریان خون و کمبود اکسیژن در بدن بروز می‌کنند. برخی از علائم شایع تنه شریانی شامل موارد زیر می‌شوند:

1. ناراحتی و ضعف: نوزاد ممکن است بسیار ناراحت و ضعیف باشد و در فعالیت‌های روزانه خود محدودیت داشته باشد.
2. سینه و لب های کبود: نوزاد ممکن است دارای سینه و لب های کبود باشد. این تغییرات از کمبود اکسیژن در خون ناشی می‌شوند.
3. تنفس ناهموار: نوزاد ممکن است دچار مشکل در تنفس شود و تنفس ناهموار یا تنفس سریع داشته باشد.
4. مشکلات تغذیه: به علت ناراحتی و کمبود اکسیژن، نوزاد ممکن است مشکلات در مکمل کردن تغذیه داشته باشد و وزن آن کاهش یابد.
5. مشکلات در رشد: نوزاد ممکن است با مشکلات رشد جسمی و تاخیر در رشد مواجه شود.
6. اختلالات در ریه: کمبود اکسیژن می‌تواند به اختلالات ریوی و مشکلات تنفسی منجر شود.
7. مشکلات تغذیه و خوردن: نوزاد ممکن است مشکلات در مصرف غذا داشته باشد و نتواند به میزان کافی غذا بخورد.

نحوه تشخیص تنه شریانی

تشخیص تنه شریانی (Truncus arteriosus) اغلب از طریق مجموعه‌ای از مراحل و تست‌های کلینیکی و تصویری صورت می‌گیرد. در ادامه، توضیحاتی در مورد نحوه تشخیص این مشکل قلبی آمده است:

1. بررسی فیزیکی: پزشک با بررسی نوزاد یا کودک به دنبال علائمی می‌گردد که ممکن است به تنه شریانی اشاره داشته باشند. این شامل بررسی ناراحتی، سینه و لبه‌های کبود، تنفس ناهموار و دیگر علائم مشکلات قلبی است.
2. انجام اکوکاردیوگرافی: این تست تصویربرداری از قلب و عروق استفاده می‌کند تا نحوه عملکرد قلب و ساختار عروق را نمایش دهد. با استفاده از اکوکاردیوگرافی، پزشک می‌تواند تنه شریانی و نحوه اتصال شریان‌ها به قلب را بررسی کند و تشخیص دقیق بدهد.
3. تست‌های تصویربرداری: تست‌های تصویربرداری دیگری نیز ممکن است برای تشخیص تنه شریانی انجام شود. این تست‌ها شامل جراحی قلب مجازی (Cardiac MRI) و تصویربرداری قلب (Cardiac CT) می‌شوند.
4. آنژیوگرافی: اگر تشخیص توسط تست‌های غیر تهاجمی کافی نباشد، ممکن است پزشک از آنژیوگرافی استفاده کند. این تست با تزریق ماده از رگهای خونی نوزاد و دنبال کردن جریان خون تصویربرداری می‌کند.

درمان تنه شریانی

درمان تنه شریانی (Truncus arteriosus) معمولاً شامل جراحی قلبی است، که به منظور جدا کردن شریان‌های اصلی قلب و بهبود جریان خون انجام می‌شود. در اینجا به شما راه‌های اصلی درمان تنه شریانی را توضیح می‌دهم:

1. جراحی قلبی: جراحی قلبی برای تصحیح تنه شریانی انجام می‌شود. هدف اصلی این جراحی، جداسازی شریان‌های اصلی قلب (شریان آورت و شریان پولمونری) و تأمین جریان خون به شکل مناسب به ریه‌ها و بدن است. در این جراحی، جراح قلب شریان آورت را از کامه (کاما) جدا می‌کند و آن را به ریه‌ها متصل می‌کند. سپس، شریان پولمونری به آورت وصل می‌شود تا به این شکل جریان خون اکسیژن‌دار به بدن پمپ شود.
2. پساعملی: پس از جراحی، نوزاد یا کودک نیاز به مراقبت پساجراحی و پیگیری دارند. این شامل مانیتورینگ مداوم جریان خون، تنظیم داروها، نظارت بر رشد و توسعه نوزاد یا کودک، و مراقبت‌های پزشکی دیگر می‌شود.
3. بازبینی‌های منظم: بعد از جراحی، نوزاد یا کودک باید تحت نظر متخصصین قلبی پزشکی باشند. بازبینی‌های منظم با تصویربرداری قلبی و سایر تست‌های کلینیکی انجام می‌شوند تا از عملکرد قلب و جریان خون صحیح اطمینان حاصل شود.
4. تیم چندتخصصی: درمان تنه شریانی نیاز به یک تیم پزشکی چندتخصصی دارد که شامل جراحان قلبی، انکولوژیست‌های کودکان، پزشکان قلبی نوزادان و پرستاران متخصص در مراقبت از بیماران قلبی می‌شود. این تیم باید به دقت تشخیص داده، جراحی را انجام دهد و پساعملی مراقبت‌های لازم را انجام دهد.

برای کسب اطلاعات در مورد جوش های روی صورت و بدن نوزاد و راه های درمان آن کلیک کنید

پیشگیری از تنه شریانی

تنه شریانی (Truncus arteriosus) یک نقص قلبی است که در دوران جنینی تشکیل می‌شود و به طور طبیعی نمی‌توان از آن جلوگیری کرد. این نقص قلبی به عوامل ژنتیکی و توسعه قلبی در دوران جنینی برمی‌گردد و نمی‌توان به سادگی از طریق پیشگیری از آن جلوگیری کرد. با این حال، برخی اقدامات پیشگیری و مراقبت‌های پس از تشخیص می‌توانند به مدیریت و درمان بهتر تنه شریانی کمک کنند. در اینجا تعدادی از مراقبت‌های پس از تشخیص تنه شریانی آمده است:

1. پیگیری پزشکی: پس از تشخیص تنه شریانی، نوزاد یا کودک باید تحت نظر پزشکان قلبی ماهر باشند. این تیم پزشکی متخصص باید بازبینی‌های منظمی انجام دهند و تغییرات در عملکرد قلب و جریان خون را نظارت کنند.
2. تنظیم داروها: بسته به شرایط فرد، ممکن است نیاز به داروها باشد تا به مشکلات خاصی که از تنه شریانی ناشی می‌شوند، پاسخ دهند.
3. تغذیه مناسب: نوزاد یا کودک ممکن است به علت مشکلات تغذیه نیاز به تغذیه خاص داشته باشد. تغذیه مناسب و مداومی مهم است تا رشد و توسعه صحیح انجام شود.
4. توجه به علائم: از والدین و مراقبان خواسته می‌شود که به علائم ناراحتی، تنفس ناهموار یا هر تغییر دیگر در وضعیت نوزاد یا کودک توجه واحد داشته باشند و به پزشک معالج اطلاع دهند.

توجه: تنه شریانی یک نقص قلبی جدی است و نیاز به مراقبت تخصصی دارد. توصیه می‌شود که افرادی که فرزندی با تنه شریانی دارند، با تیم پزشکی متخصص درمان و مراقبت‌های لازم را بررسی و تعیین کنند. همچنین، تشخیص و درمان زودرس از اهمیت بسیاری برخوردار است تا مشکلات جدی در عملکرد قلب و جریان خون جلوگیری شود.

عوارض عدم درمان تنه شریانی

عدم درمان تنه شریانی (Truncus arteriosus) می‌تواند به عوارض جدی در عملکرد قلب و جریان خون منجر شود. اگر تنه شریانی درمان نشود یا تأخیر داشته باشد، می‌تواند به مشکلات جدی و حتی ممکن است زندگی‌تها منجر شود. در زیر تعدادی از عوارض عدم درمان تنه شریانی آورده شده است:

1. نارسایی قلبی: تنه شریانی منجر به افزایش بار کار قلب می‌شود چرا که قلب باید خون را با فشار بیشتر به جسم متصل به شکل نادرست تأمین کند. این افزایش بار کار قلب می‌تواند به نارسایی قلبی منجر شود که به تدریج قلب را ضعیف کند و باعث مشکلات جدی شود.
2. اختلالات ریوی: کمبود جریان خون اکسیژن دار به ریه‌ها می‌تواند به اختلالات ریوی منجر شود و باعث مشکلات تنفسی شود.
3. کبودی: کمبود اکسیژن می‌تواند به علائم کبودی در نوزاد یا کودک منجر شود. لبه‌ها و پوست ممکن است کبود شود.
4. تغذیه نامناسب: نوزاد یا کودک ممکن است به دلیل ناراحتی و مشکلات در تغذیه، نمی‌توانند به مقدار کافی غذا بخورند و رشد و توسعه مناسب نداشته باشند.
5. عقب ماندگی ذهنی: عدم درمان تنه شریانی ممکن است به عقب ماندگی ذهنی منجر شود. کمبود اکسیژن در مغز می‌تواند به تأخیر در توسعه عقلی و ذهنی منجر شود.
6. عوارض جانبی: در موارد خیلی خاص، تنه شریانی بدون درمان ممکن است به عوارض جانبی جدی منجر شود، از جمله اختلالات قلبی، عدم توسعه قلبی، و مشکلات جدی در سایر سیستم‌های بدن.